ذرات سازنده اتم عبارتند از: الکترون، پروتون و نوترون.
الکترون دارای بار منفی است و جرم آن نسبت به دو ذره دیگر بسیار ناچیز است.
پروتون دارای بار مثبت است و جرم آن زیاد است.
نوترون نیز جرم بسیار زیادی دارد و بار آن صفر است.
پروتون و نوترون در مرکز اتم و در هسته قرار دارند و الکترون ها در مدارهایی بدور آنها می چرخند.
به تعداد پروتون های هر اتم عدد اتمی می گویند.
به مجموع تعداد پروتون ها و نوترون ها عدد جرمی اتم می گویند.
گاهی در برخی از اتم ها تعداد پروتون ها یکسان ولی تعداد نوترون های آنها با هم متفاوت است که به آنها ایزوتوپ می گویند. برخی از ایزوتوپ ها پرتوزا هستند ولی می توان از آنها برای تشخیص آتش سوزی، تولید انرژی و یا حتی شناسایی و درمان بیماری ها استفاده کرد.
اگر در یک اتم که تعداد پروتون و نوترون آن با هم برابر است، این برابری وجود نداشته باشد بار خالصی در آن بوجود می آید و اتم به یون تبدیل می شود.